شرکت های دانش بنیان به چه شرکتی می گویند؟

پایه اولیه شرکت دانش بنیان این است که تکیه اصلی شرکت بر تحقیقات یا فناوری جدید است. البته توجه کنید که این ایده باید به تجاری سازی رسیده باشد. در مقاله‌های پیشین درباره اهمیت تجاری سازی اختراع‌ها و ایده‌ها صحبت کرده‌ایم.
در این مطلب قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که شرکت دانش بنیان چیست و همچنین معیارها و اهداف این شرکت را به شما معرفی کنیم. برای آشنایی با صفر تا صد شرکت‌های دانش بنیان شما را به مطالعه این مقاله دعوت می‌کنیم.

شرکت دانش بنیان چیست؟

در پاسخ به این سوال که شرکت دانش بنیان چیست، می‌توان به طور خلاصه گفت شرکت‌هایی که با تمرکز بر تحقیقات علمی و اقتصادی، همچنین با تکیه بر ایده‌ها و فناوری‌های جدید اقدام به توسعه اقتصادی و تولید ثروت می‌کنند را شرکت دانش بنیان می‌نامند. شرکت دانش بنیان اهداف خاصی را دنبال می‌کند.
خوب است بدانید که لزوما نیازی نیست که یه شرکت از ابتدا دانش بنیان تلقی شود. ممکن است موسسه یا شرکتی بعد از گذشت مدتی از آغاز فعالیتش واجد شرایط دانش بنیان شود. شرکت‌های دانش بنیان انواع مختلفی دارند. در ادامه به طور کامل درباره انواع شرکت دانش بنیان صحبت می‌کنیم.

انواع شرکت های دانش بنیان

شرکت دانش بنیان را می‌توان از دو جنبه دسته‌بندی کرد. در این بخش به طور کامل به شما می‌گوییم نحوه تقسیم‌بندی شرکت دانش بنیان چیست.

دسته‌بندی اول

در این تقسیم‌بندی عامل تعیین‌کننده، میزان سهم دانشگاه و مرجع علمی در شرکت است. همانطور که پیشتر گفتیم تکیه اصلی یک شرکت دانش بنیان بر تحقیقات جدید علمی است. به همین دلیل بخشی از سهام این شرکت‌ها متعلق به دانشگاه‌هاست. دسته‌بندی شرکت‌های دانش بنیان بر این اساس عبارت است از:
• گروه اول: شرکت‌های دانش بنیانی که میزان سهم دانشگاه در آنها کمتر از ۵۰ درصد است. این شرکت‌ها خصوصی محسوب شده و باید مطابق قانون تجارت عمل نمایند.
• گروه دوم: گروه دوم شرکت‌های دانش بنیانی هستند که میزان سهام دانشگاه در آنها بیشتر از ۵۰ درصد باشد. این شرکت‌ها به علت وابستگی زیاد به مرجع دانشگاهی، دولتی محسوب می‌شوند.

دسته‌بندی دوم

دسته‌بندی دوم بسیار تخصصی‌تر و جامع‌تر از دسته‌بندی اول است. در این دسته‌بندی که مجوزهای دانش بنیان نیز بر اساس آن اعطا می‌شود، ابتدا شرکت‌ها به سه گروه تقسیم می‌شوند. دو گروه اول خود دارای دو زیر مجموعه هستند. در ادامه این گروه‌ها را با یکدیگر مرور می‌کنیم.
• شرکت های دانش بنیان تولیدی
شرکت‌های دانش بنیان تولیدی دو نوع هستند. مطابق آیین نامه ارزیابی، شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع اول باید حداقل ۲۵ درصد از درآمد مالی سال گذشته‌شان که در اظهارنامه مالیاتی ثبت شده است، از طریق فروش کالا یا خدمات دانش بنیان کسب شده باشد.
شرکت‌های تولیدی نوع دوم، شرکت‌های صنعتی هستند که یا یکی از کالاها یا خدمات ذکر شده در آیین نامه را در حد یک نمونه قابل بررسی تولید کرده باشند، و یا به عنوان مجری پروژه های EPC (مهندسی، پیمانکاری، ساخت) دست‌کم 10 درصد از قیمت قراردادشان، مربوط به کالاها و خدمات دانش بنیان باشد.
• شرکت های دانش بنیان نوپا
شرکت‌های دانش بنیان نوپا یا هنوز به درآمد مالی نرسیدند و یا اظهارنامه مالیاتی سال گذشته شان فاقد درآمد است. محصولات و فناوری‌های این شرکت‌ها باید حداقل به مرحله یک نمونه آزمایشگاهی و قابل بررسی رسیده باشند.
شرکت های دانش بنیان نوپا دو نوع هستند. تفاوت شرکت‌های نوع اول و دوم در میزان پیشرفته بودن فناوری آنهاست. محصولات شرکت‌های نوپای نوع دوم پیچیدگی کمتری نسبت به محصولات شرکت‌های نوع اول دارند‌.
• شرکت های مستعد دانش بنیان
این شرکت‌ها فاقد برخی از معیارهای آیین نامه ارزیابی شرکت ها و موسسات دانش بنیان هستند. با این وجود در صورت ایجاد کمی تغییرات و کسب حمایت می‌توانند مجوز شرکت‌های دانش بنیان را دریافت کنند. به زبان دیگر این شرکت‌ها با وجود این که مستعد دانش بنیان شدن هستند، فاقد مجوزهای مربوطه می باشند.

اهداف شرکت دانش بنیان

اولین هدف شرکت دانش بنیان را می‌توان ایجاد یک بستر ایده‌آل برای انجام پژوهش‌ها و تحقیقات دانشگاهی در جهت کسب منفعت اجتماعی دانست. این شرکت‌ها می‌توانند جامعه دانشگاهی اعم از اشخاص برجسته علمی و اعضای هیات علمی را تشویق به همکاری برای رفع نیازهای اجتماعی نمایند.
هدف مهم دیگر شرکت‌های دانش بنیان کسب سود و منفعت مالی از یافته‌های علمی است. شرکت‌های دانش بنیان با بهره‌گیری از دانش افراد برجسته در هر رشته سعی در ایجاد تغییرات بزرگ و چشمگیر در جامعه دارد.
توجه به شرکت دانش بنیان می‌تواند فرهنگ کارآفرینی را بهبود بخشیده و ایده‌ها و اختراعات جدید را به مشاغل پایدار تبدیل کند. در پاسخ به این سوال که اهداف شرکت دانش بنیان چیست در یک جمله می‌توان گفت ایجاد کارآفرینی و برقراری پیوند بین داده‌های علمی و تولید ثروت در جامعه.
برای دستیابی به اهداف ذکر شده و تسریع کسب نتیجه، شرکت‌هایی مانند پیشگامان در زمینه خدمات تجاری سازی دانش بنیان، سرمایه‌گذاری، حمایت در بازار و نمونه سازی فعالیت می‌کنند. شرکت‌‌های دانش بنیان می‌توانند برای کسب نتیجه بهتر از خدمات این شرکت‌ها استفاده نمایند.

شاخص تشخیص شرکت دانش بنیان

پیش از ذکر شاخصه‌های تشخیص شرکت دانش بنیان خوب است بدانید که این شاخصه‌ها برای شرکت‌های تازه تاسیس و نوپا متفاوت از موسسات و شرکت‌های دیگر هستند. شاخص‌های تشخیص شرکت‌های تولیدکننده کالا و خدمات دانش بنیان در آیین نامه تشخیص صلاحیت موسسات دانش بنیان به شرح زیر آمده است:
1. حداقل ۵۰ درصد از درآمد ثبت شده آنها در اظهارنامه مالیاتی از طریق کالا، خدمت یا فناوری دانش بنیان کسب شده باشد.
2. دانش فنی مربوط به کالای دانش بنیان باید از طریق تحقیق و توسعه به دست آمده باشد و یا در صورت انتقال، فناوری بومی سازی شده باشد.
3. حداقل ۵ درصد از هزینه‌های شرکت باید مربوط به تحقیق و توسعه فعال باشد. شیوه محاسبه این هزینه‌ها در آیین نامه ذکر شده آمده است.
4. با توجه به دو ساله بودن مجوز شرکت دانش بنیان، شرکت می‌بایست حداقل یک خدمت یا کالای دانش‌بنیان را ظرف مدت دو سال گذشته توسعه یا ارتقا داده باشد. توجه کنید که اختراع مزبور باید دارای تاییدیه‌های داخلی بوده یا استانداردهای بین‌المللی را رعایت کند.
5. آخرین شاخص مربوط به کارمندان شرکت است. تمامی کارمندان تمام وقت شرکت باید دارای مدرک لیسانس بوده و برای دستکم سه نفر از آنها حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت بیمه وجود داشته باشد.

معیارهای شرکت دانش بنیان

حالا که دانستیم شرکت دانش بنیان چیست خوب است که کمی درباره معیارهای این شرکتها صحبت کنیم. معیارهای شرکت دانش بنیان را می‌توان تحت سه دسته بندی بررسی نمود.
الف) معیارهای مربوط به کالا و خدمات: کالا و فناوری جدید باید در سطح فناوری های متوسط رو به بالا و بالا باشد. همچنین شرکت باید در مرحله تولید کالا بوده و یا حداقل دارای یک نمونه آزمایشگاهی و قابل بررسی است کالا یا فناوری خود باشد.
ب) معیارهای مربوط به نوع شرکت دانش بنیان: قبل‌تر شما را با انواع شرکت دانش بنیان آشنا کردیم. با توجه به شرایط و معیارهای شرکت‌ها به آن‌ها اعطای مجوز مخصوص می‌شود.
در نتیجه باید ضوابط مربوط به مجوز توسط شرکت‌ها رعایت شود. خوب است بدانید که مجوز هرجا که تنها دو سال اعتبار دارد. بعد از اتمام این زمان موسسه شرکت باید اقدام به دریافت مجدد تاییدیه برای کسب مجوز نماید.
ج) معیارهای مربوط به تحقیق و توسعه: انجام تحقیقات و توسعه اقتصادی از مهم‌ترین معیارهای شرکت‌های دانش بنیان است. بنابراین نوع تحقیق و توسعه و زمینه تحقیقات می‌بایست مورد ارزیابی قرار بگیرد. توجه داشته باشید فعالیت‌هایی که صرفاً مربوط به مونتاژ باشند مشمول ارزیابی نخواهد شد.

قانون شرکت های دانش بنیان

تاکنون سه قانون مهم در رابطه با شرکت های دانش بنیان در ایران به تصویب رسیده است:
• آیین نامه ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان
• آیین نامه تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش بنیان
• قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان
در ادامه برخی از مهمترین قوانینی که باید توسط شرکت های دانش بنیان رعایت شود را ذکر می کنیم.
پیش از این گفتیم که لزوما نیازی نیست شرکت‌ها از ابتدای تاسیس دانش بنیان باشند. در واقع برای اعطای عنوان دانش بنیان شرکت‌ها باید شرایط آیین نامه ارزیابی شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان را رعایت کنند.
اولین و مهمترین شرط این است که شرکت دارای یک یا چند کالا یا خدمت باشد. این کالا یا خدمات باید در حوزه فناوری های سطح بالا یا متوسط رو به بالا بوده و به سختی قابل کپی برداری توسط شرکت‌های دیگر باشد.
همچنین باید دستکم نیمی از درآمد سال گذشته شرکت از طریق فروش کالا و خدمات یا فناوری دانش بنیان به دست آمده باشد. سایر شرایط اختصاصی برای کسب عنوان دانش بنیان در موارد آیین نامه ارزیابی درج شده است. برای اطلاع از سایر موارد می‌توانید به این آیین نامه مراجعه نمایید.

خدمات دانش بنیان

و اما خدمات شرکت دانش بنیان چیست؟ یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین خدمات شرکت دانش بنیان در زمینه کارآفرینی است. برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های افزایش کارآفرینی در سطوح مختلف از اولین خدمات دانش بنیان است.
انجام تحقیقات علمی فعال و ارائه مشاوره تخصصی در این زمینه از دیگر خدمات این شرکت‌هاست. همچنین شرکت‌های مزبور در زمینه نظارت بر پژوهش‌ها و تحقیقات نیز فعالیت می‌کنند.
تولید محصولات دارای فناوری جدید و بالا و همچنین ارائه خدمات مربوط به توسعه محصول از دیگر خدمات شرکت‌های دانش بنیان است. در نهایت انجام خدمات و کمک‌رسانی در زمینه‌ی ورود یک کسب و کار به بازارهای جهانی و بین المللی از بهترین خدمات دانش بنیان یک شرکت است.

ثبت شرکت دانش بنیان

ثبت اولیه شرکت تفاوتی با سایر شرکت‌ها ندارد. کافی است روند معمول برای ثبت شرکت در سازمان ثبت اسناد و املاک طی شود. برای اخذ عنوان دانش بنیان، با مراجعه به سایت دانش بنیان، مشخصات و اطلاعات شرکت ثبت می‌شود.
در ادامه یک گروه برای ارزیابی و تشخیص معیارهای شرکت دانش بنیان، با بررسی و نظارت بر عملکرد شرکت، تصمیم خواهند گرفت که نوع فعالیت، دانش بنیان هست یا خیر. مدارک ضروری برای ثبت نام شرکت دانش بنیان عبارت است از:
• رزومه کاری شرکت شامل کالا و خدمات تولید شده یا توسعه یافته و همچنین تخقیقات فعال شرکت.
• لیست مربوط به بیمه کارمندان شرکت و وضعیت دستمزدها و مزایای کارمندان.
• آخرین اظهارنامه مالیاتی که برای سازمان امور مالیاتی کشور ارسال شده است.

بهترین شرکت های دانش بنیان

در سال‌های اخیر موسسات و شرکت‌های دانش بنیان زیادی رونق گرفته و تولید ثروت می‌کنند. این شرکت‌ها در زمینه‌های مختلف از جمله بازرگانی، فروش اینترنتی، پرداخت الکترونیکی، خدمات ارزش افزوده موبایل، تجهیزات پزشکی، داروهای پیشرفته و بیوتکنولوژی، توربین، کنتور، برق و… فعالیت می‌نمایند.
در ادامه برخی از بهترین شرکت های دانش بنیان را به شما معرفی می‌کنیم:
• فاتح صنعت کیمیا
• پارس سوئیچ
• الکترونیک افزار آزما
• باریج اسانس
• سیناژن
• پگاه جهان نما
• فناوری موج خاور
• آسان پرداخت پرشین
• نوآوران فن آوازه
• آتیه داده پرداز

کلام پایانی

در این مطلب به علاوه بر پاسخ به این سوال که شرکت دانش بنیان چیست شما را با صفر تا صد اطلاعات درباره این شرکت‌ها آشنا کردیم. در صورت نیاز به هرگونه اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید با مشاورین متخصص ما در سایت پیشگامان تماس بگیرید.
سوالات متداول
کار شرکت دانش بنیان چیست؟ شرکت های دانش بنیان با تکیه بر تحقیقات علمی و فناوری‌های جدید در پی توسعه اقتصادی و کسب ثروت هستند.
محصولات دانش بنیان چیست؟ محصولات دانش‌بنیان خدمات یا کالاهای دارای فناوری‌های متوسط به بالا و بالا می‌باشند. محصولات به دلیل پیچیدگی‌های فنی به راحتی قابل کپی برداری نبوده و باعث ایجاد ارزش افزوده محصول خواهند شد.
نحوه تاسیس شرکت دانش بنیان چگونه است؟ بعد از ثبت شرکت در سازمان اسناد و املاک کشور، متقاضیان باید مدارک مورد نیاز خود را در سامانه دانش بنیان ثبت کرده و مورد ارزیابی قرار گیرند.
چند نوع شرکت دانش بیان وجود دارد؟ شرکت های دانش بنیان چهار نوع هستند. شرکت دانش بنیان نوپا نوع اول، شرکت دانش بنیان نوپا نوع دوم، شرکت دانش بنیان تولید نوع اول، شرکت دانش بنیان تولیدی نوع دوم.
هزینه راه اندازی شرکت دانش بنیان چقدر است؟ میزان هزینه برای تاسیس شرکت دانش بنیان به عوامل زیادی بستگی دارد. با تلاش مضاعف و مهارت و تجربه با کمترین هزینه می‌توان اقدام به راه‌اندازی شرکت نمود.