این روزها به قدری نام استارتاپ ها را شنیده‌ایم که ناخودآگاه می‌دانیم منظور از یک استارتاپ چیست، در حالی که نمی‌دانیم یک استارتاپ با یک خیاطی تازه تاسیس شده چه تفاوتی دارد. مگر هر دو کوچک و از نقطه صفر شروع نکرده‌اند؟ آیا این‌طور نیست که هر کدام به دنبال پیشرفت، درآمد و رشد زودبازده باشند؟
پس چه ملاک‌هایی وجود دارد که تفاوت استارتاپ و کسب و کار های کوچک را رقم می‌زند؟ در این یادداشت ما می‌خواهیم به سراغ همین سوژه برویم و بررسی کنیم کسب و کاری که دارید یا مشغول راه‌اندازی آن هستید، یک کسب و کار کوچک است یا در حلقه دوستان استارتاپی خودش را جا می‌دهد. برای آگاهی بیشتر از تفاوت استارتاپ و کسب و کار در ادامه با شرکت شتاب دهنده پیشگامان همراه باشید.
استارتاپ چیست؟
شاید در ابتدا وقتی از افراد بپرسند که استارتاپ چیست، اندکی فکر کنند و هرکس نظری داشته باشد. یکی بگوید: «استارتاپ ها جمع عده‌ای از دانشجویان است تا ایده‌هایشان را به کار تبدیل کنند»، دیگری می‌گوید: «به شرکت‌هایی می‌گویند که در حوزه‌های فناوری و رایانه فعالیت می‌کنند»، آن یکی استارتاپ را یک کسب و کار کوچک و نوپا می‌داند و چه و چه و چه. اما هیچ‌کدام از این‌ها تعریف دقیقی از یک استارتاپ نیست.
استارتاپ یک کسب و کار نوپا و تازه تاسیس است. گروهی از افراد با یک ایده و هدف مشترک دور هم گرد می‌آیند و برای یک ارزش معین تلاش می‌کنند. ارزش آفرینی این افراد در راستای رفع یک نیاز مهم در جامعه بوده که تکه پازل آن هنوز پیدا نشده است. استارتاپ ها تکرارپذیر و مقیاس‌پذیر هستند. یعنی هم می‌توانند با مدل خلق یک محصول یا خدمت بارها ارزش و درآمد خلق کنند و هم می‌توانند برای افراد در تعداد مختلفی خدمت رسانی کنند؛ چه یک نفر، چه یک میلیون نفر. اما تفاوت استارتاپ و کسب و کار کوچک در چیست؟
کسب و کار کوچک چیست؟
کسب و کارهای کوچک آن دسته از بیزینس ها هستند که اغلب محدود به یک محیط خاص و محلی می‌شوند و برخلاف استارتاپ ها مقیاس پذیری زیادی ندارند. یک فروشگاه نان و شیرینی پزی می‌تواند بازه مشتریان روزانه خود را بین 100 تا 500 در نظر بگیرد و برای همین تعداد محصول آماده کند اما یک شرکت استارتاپی تاکسی‌رانی اینترنتی آمادگی خدمت رسانی به تعداد نامشخصی است؛ امکان دارد در طول روز یک مشتری داشته باشد یا تعداد درخواست‌ها به بیش از ده هزار تا برسد.
از تفاوت استارتاپ ها با کسب و کار های کوچک می‌توان گفت بیزینس های کوچک، رشد کوچکی هم دارند و کمتر به توسعه خود در سطح بزرگ‌تری فکر می‌کنند. یک کافی‌شاپ کوچک در خیابانی در مرکز شهر احتمالاً قصد این را نخواهد داشت که درآمد هنگفت و کلان داشته باشد یا در خیابانی آن طرف تر هم شعبه جدیدش را افتتاح کند. در حقیقت کسب و کارهای کوچک محبوبیت را به شهرت ترجیح می‌دهند. حال آنکه استارتاپ ها هم شهرت و هم محبوبیت را دوست دارند.
بیشتر بخوانید: تفاوت استارتاپ و شتاب دهنده
تفاوت استارتاپ و کسب و کارهای کوچک
حال که فهمیدیم استارتاپ ها چیستند و بیزینس های کوچک کیستند، بیایید سری به تفاوت‌های میان آن‌ها بزنیم و بفهمیم چه عواملی سوپرمارکت سر کوچه‌مان را از شرکتی همچون اسنپ فود متمایز می‌کند.
1. تفکر استارتاپ با کسب و کار کوچک آسمان تا زمین فرق دارد!
مهم‌ترین تفاوت استارتاپ و کسب و کار کوچک در طرز فکر آن هاست. استارتاپ ها با هدف تغییر شرایط و حتی جهان متولد می‌شوند و در پشت پرده ایده‌های آن‌ها، ردّ پایی از دغدغه اجتماعی دیده می‌شوند. در راه این تغییر و تحولات تصمیم دارند روز به روز بزرگ‌تر شوند. در واقع استارتاپ ها با رکود و روزمرگی و یکنواختی میانه خوبی ندارند. آن‌ها آمده‌اند تا رویاپردازی‌هایشان را به واقعیت تبدیل کنند؛ پس متولد می‌شوند تا بزرگ شوند و رشد کنند، وگرنه جان را به جان‌آفرین تسلیم خواهند کرد.
در نقطه مقابل کسب و کارهای کوچک و بی‌حاشیه‌ای هستند که تمایلی به بزرگ شدن ندارند، از یکنواختی چندان هم بدشان نمی‌آید و کوچک و پایدار هستند اما با درآمد نسبتاً دائمی و رشدی تقریباً یکسان. در حالی که استارتاپ ها هیچ اطمینانی از کسب سود و درآمد ندارند، کسب و کارهای کوچک چنین ریسکی را نمی‌پذیرند و از همان ابتدا با هدف معامله و خرید و فروش و درآمد پا به توپ می‌شوند.
2. ایده پردازی در استارتاپ به مقدار زیاد؛ در کسب و کارهای کوچک به مقدار لازم
یکی از تفاوت‌های اساسی استارتاپ ها با کسب و کارهای کوچک در میزان ایده پردازی آن هاست. در استارتاپ ها جلسات تیمی متعدد در طول هفته و ماه برگزار می‌شوند؛ صرفاً برای بارش فکری و ایده پردازی درباره موضوعات مختلف. این مدل کسب و کارها انرژی و تغذیه خود را از ایده‌هایی می‌گیرند که مطرح می‌کنند. اما در بیزینس های کوچک قضیه یک مقداری متفاوت است. اساس اصلی این کسب و کارها بر محور ایده پردازی نیست. شاید یک کار و بار کوچک جلسات متعددی برای بهبود کار خود برگزار کند اما برای اغلب آن‌ها چنین دغدغه‌ای مطرح نیست.
معمولاً تفاوت استارتاپ و کسب و کار های کوچک در آن است که در شرکت های استارتاپی ایده پردازی در تمام مراحل کار و در تمام مقاطع وجود دارد اما برای کسب و کاری کوچک این مسئله شاید فقط در ابتدای تاسیس یا قبل از راه‌اندازی مطرح باشد.
3. اگر به سود دهی کوتاه مدت فکر می‌کنید، بی خیال استارتاپ شوید!
درست فکر می‌کنید. استارتاپ ها قطعاً در ابتدا منبع درآمد خوبی به حساب نمی‌آیند. این شرکت‌ها پروژه‌هایی زمانبر هستند و سوددهی در آن‌ها نه‌تنها کوتاه‌مدت نیست، بلکه حتی در مواقعی نمی‌توان روی آن حساب باز کرد. در صورتی که به ارائه محصول و تجاری سازی ایده برسند و بتوانند نظر سرمایه‌گذارها را جلب کنند، آن وقت است که به ثمر می‌نشینند. گاهی این پروسه سال‌ها طول می‌کشد اما زمانی که به سوددهی برسند، به سرعت برق و باد درآمدزایی خواهد داشت.
در آن طرف کسب و کار های کوچکی را داریم که از ابتدا به سود دست می‌یابند و از ریسک خوششان نمی‌آِید. یک بستنی‌فروشی می‌تواند از روز اول مشتری داشته باشد اما یک استارتاپ ماه ها طول می‌کشد تا خود را پرزنت و به مرحله برندینگ برساند؛ چه برسد به مرحله درآمد و سودآوری!
4. مقیاس پذیری تفاوت دیگر استارتاپ ها و کسب و کار هاست
یک تفاوت دیگر میان استارتاپ و کسب و کار کوچک در مقیاس پذیری آن‌هاست. پیش تر نیز گفتیم که استارتاپ ها دامنه خدمات خود را برای افراد بیشتری توسعه می‌دهند. حتی این زیرساخت را دارند که به مرور به جامعه هدف بیشتری محصول یا خدمات ارائه دهند اما کسب و کار های کوچک این‌گونه نیستند. این بیزینس ها ظرفیت محدودی در ارائه خدمات دارند؛ چراکه محلی هستند و جامعه هدف آن‌ها گسترده نیست. در حالی که یک استارتاپ می‌تواند مخاطبان اینترنشنال هم داشته باشد. می‌توانید نگاهی به «آمازون» داشته باشد!
5. اگر به آدرنالین زیاد علاقه دارید، پس استارتاپ بزنید
استارتاپ ها به شدت یک پروژه حساس با درصد ریسک زیادی هستند. هیچ تضمینی وجود ندارد که یک استارتاپ به سرانجام خوبی برسد؛ مثلا ً سرمایه جذب کند یا بتواند محصول خود را به تجاری سازی برساند و از این دست فعالیت‌ها. خیلی از موسسان استارتاپ های بزرگ در ابتدا مدیر چندین استارتاپ شکست‌خورده بوده‌اند. یعنی این امر رایجی است که استارتاپتان یا بزرگ می‌شود و کارتان می‌گیرد یا شکست می‌خورد و کنسل خواهد شد.
وضعیت بیزینس‌های کوچک چطور است؟ این بیزینس‌ها هم ریسک‌پذیر هستند اما نه تا حد استارتاپ ها. در واقع تفاوت استارتاپ ها با کسب و کار های کوچک در همین است. آن‌هایی که کوچک و محلی هستند، کوچک هم ریسک می‌کنند، از همان ابتدا به درآمد می‌رسند و نیازی نیست سال‌ها صبر پیشه کنند تا ز غوره حلوا بسازند!
6. سرمایه‌گذاری متفاوت؛ یک دیوار چین تفاوت میان استارتاپ ها و کسب و کارها
سرمایه‌گذاری از دیگر عواملی است که به تفاوت استارتاپ و کسب و کار کوچک می‌انجامند. در یک بیزینس کوچک سرمایه ابتدایی با کمک دوستان یا پس‌اندازهای شخصی یا گرفتن وام تامین می‌شود. در صورتی که کسب و کار شکل بگیرد و به درآمد برسد، از طرف بانک‌ها ساپورت می‌شود و می‌تواند وام‌های مختلفی اخذ کند.
اما استارتاپ ها چنین وضعیتی ندارند. خیلی از استارتاپ ها از نقطه صفر شروع کرده‌اند و تا مدت‌ها هم در همین نقطه باقی مانده‌اند و حتی ممکن است ضرر نیز به بار بیاورند. اما راه‌حل چیست؟ استارتاپ ها در این قسمت باید سرمایه‌گذارها را مجاب کنند که سرمایه‌گذاری بر روی ایده آن‌ها در آینده سود خوبی به همراه دارند. در واقع همان‌قدر که خودشان ریسک‌پذیر هستند، باید به دنبال اسپانسر ریسک‌پسند باشند.
7. استارتاپ ها به شهرت جهانی علاقه دارند؟
بله. درست است. استارتاپ ها فرهنگ متفاوتی با کسب و کارهای کوچک دارند. افرادی که در یک استارتاپ هستند، اغلب به آینده دورتر فکر می‌کنند، جاه‌طلبی و رویاپردازی را دوست دارند، برای ایده‌هایشان و آینده شور و اشتیاق دارند و به تفکر تیمی خود متعهد هستند. همه این‌ها به‌خاطر علاقه‌ای است که به شهرت و محبوبیت دارند. در واقع استارتاپ ها به دنبال موفقیت‌اند و در پسِ این موفقیت از برند شدن، درآمد و محبوبیت نیز لذت می‌برند.
اما تفاوت استارتاپ و کسب و کار های دیگر در اینجا نیز بارز است. به‌اندازه‌ای که استارتاپ ها شهرت‌پسند هستند، کسب و کارهای کوچک شاید این هدف را نداشته باشند. این بیزینس‌ها به‌ندرت بزرگ می‌شوند یا شهرت همه‌گیری را پیدا می‌کنند. اغلب تمایل دارند با همان نیروی محدودی که در اختیارشان است، کار باکیفیت، کم‌هزینه و کم‌ریسکی را ارائه دهند. می‌بینید؟ میان این دو مدل کسب و کار به‌اندازه دو دنیا تفاوت وجود دارد.
سخن آخر
برخی از کسب و کارها استارتاپی هستند؛ یعنی ریسک‌پذیرند، احتمال شکست یا موفقیت در آن‌ها به یک اندازه است، رویاپرداز و ایده‌پرداز هستند و نمی‌توانند به سود و درآمد کوتاه‌مدت امیدوار باشند. در مقابل کسب و کارهای کوچک محلی، کم‌ریسک و کم‌هزینه هستند و به‌اندازه استارتاپ ها در مضیقه مالی قرار نمی‌گیرند. اگر شما نیز از دیگر انواع تفاوت استارتاپ و کسب و کار های کوچک مطلع هستید، آن را با ما به اشتراک بگذارید.