بیست‌وچهارمین رویداد «تا ثریا» با محوریت کشاورزی و گلخانه‌ها، در مجتمع لاله شهرکرد برگزار شد؛ رویدادی که تنها یک گردهمایی فناورانه نبود، بلکه محلی برای گفت‌وگوی عمیق میان فناوران، سرمایه‌گذاران و تصمیم‌سازان شد.
از ۷۸ طرح دریافتی در حوزه‌های مختلف کشاورزی نوین، ۲۴ طرح به مرحله اصلی و ۱۰ طرح به مرحله داوری نهایی راه یافتند. در نهایت سه طرح برتر انتخاب شدند که هریک بخشی از نیازهای فوری کشور در حوزه کشاورزی و گلخانه‌ها را پاسخ می‌دهند.
در این رویداد طرح‌هایی همچون گلخانه آیروپونیک برای تولید مینی‌تیوبر سیب‌زمینی، دستگاه هوشمند برداشت بادام‌زمینی، تولید گلوکز از ضایعات کشاورزی، و سیستم‌های هوشمند کنترل اقلیم گلخانه، نشان دادند که کشاورزی آینده صرفاً زمین و آب نیست؛ بلکه ترکیبی از دانش، سنسورها، الگوریتم‌ها و نوآوری‌های زیستی است.
سردار علی افضلی، فرمانده سپاه قمربنی‌هاشم (ع) استان، در سخنان خود توسعه کشاورزی هوشمند را هدف اصلی دانست و گفت: بهره‌گیری از فناوری‌های پس از برداشت، زیست‌فناوری، مدیریت منابع و ایجاد زنجیره ارزش پایدار، محور اهداف این رویداد است. تمرکز ما بر ارتقای بهره‌وری در کشاورزی است.
پیام نائینی، معاون توسعه و فناوری هلدینگ پیشگامان، درباره اهمیت
رویداد «تا ثریا» و روند انتخاب طرح‌ها گفت: این رویدادها با هدف شناسایی و حل مسائل فناورانه در سطح ملی و استانی برگزار می‌شوند. ۸ موضوع کلیدی کشور شناسایی شده و هر استان یکی از این موضوعات را به‌صورت تخصصی پیگیری می‌کند.
وی افزود: در هر استان، ستادهای محلی با مشارکت مسؤولان اجرایی تشکیل می‌شوند تا علاوه بر مدیریت رویداد، پیگیری اقدامات پسارویداد را برعهده داشته باشند. این ستادها با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ظرفیت‌های فناورانه کشور را در خدمت حل مسائل ملی و استانی قرار می‌دهند.
نائینی در پاسخ به این سوال که، آیا احتمال موازی‌کاری با نهادهای علمی و فناوری هست توضیح داد: هدف اصلی ما ایجاد هم‌افزایی است و پارک‌های علم و فناوری استان‌ها به‌عنوان نهادهای راهبر، مسؤولیت پیگیری تخصصی موضوعات را دارند. بنیاد تعاون بسیج نیز در نقش سرمایه‌گذار و پشتیبان پسارویداد فعالیت می‌کند.
وی ادامه داد: شبکه‌ای زنجیره‌ای از معاونت علمی، صندوق نوآوری و شکوفایی، پارک‌های علم و فناوری و دانشگاه‌های استان‌ها شکل گرفته است تا همه با هم در مسیر توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و حل مسائل کشور گام بردارند.
نائینی به برنامه‌های آتی اشاره کرد: پس از چهارمحال و بختیاری، «تا ثریا» در استان‌های فارس با محور گردشگری، مازندران با صنایع تبدیلی کشاورزی، قزوین با صنایع شوینده و آرایشی، تبریز با صنایع غذایی و کشاورزی، مشهد با سرمایه‌گذاری و اراک و بوشهر با انرژی‌های تجدیدپذیر برگزار خواهد شد. این نخستین گام در مجموعه‌ای هدفمند برای حل مسائل کشور از مسیر فناوری و نوآوری است.
زهره آزاد، برنده مقام اول، درباره طرح خود گفت: طرح من گلخانه آیروپونیک تولید مینی‌تیوبر سیب‌زمینی است. این روش با هزینه‌ای حدود ۱۰ میلیارد تومان قابلیت اجرایی دارد. امروز با کمبود بذر اولیه سیب‌زمینی و هزینه‌های بالای روش‌های سنتی مواجهیم و آیروپونیک راهی است که می‌تواند این مانع را برطرف کند.
وی در ادامه مزیت اقتصادی این طرح را چنین تشریح کرد: مزیت اقتصادی پروژه من، نرخ بازده داخلی بسیار بالا است. این یعنی سرمایه‌گذاری سریعاً برمی‌گردد و امکان توسعه در مقیاس بزرگ وجود دارد. آیروپونیک علاوه بر افزایش بهره‌وری، کیفیت بذر را ارتقا می‌دهد و می‌تواند کشور را به سمت خودکفایی و صادرات بذر سوق دهد.
ایمان نیک‌فرجام، دارنده رتبه دوم، درباره طرح خود گفت: نام طرح من هوشمندسازی گلخانه و کشت هیدروپونیک است. این پروژه با سرمایه‌ای حدود ۱۰ میلیارد تومان اجرا می‌شود و می‌تواند صرفه‌جویی قابل توجهی در آب، کود و نیروی انسانی داشته باشد. تاکنون در ۶۴ پروژه و بیش از ۱۳ استان کشور اجرا شده و حتی قابلیت صادرات فناوری هم دارد.
وی به نوآوری پروژه اشاره کرد: ما نخستین ماشین تغذیه و آبیاری دانش‌بنیان را طراحی کرده‌ایم. در روش‌های سنتی، هدررفت آب و کود بسیار بالاست، اما این سیستم با مدیریت دقیق اقلیم و تغذیه گیاه، تولید را بهینه می‌کند. این همان تغییری است که کشاورزی ایران به آن نیاز دارد.
سیدجلال جلالی از گیلان، با طرح «دستگاه هوشمند برداشت بادام‌زمینی» رتبه سوم را به دست آورد.
وی در توضیح طرح خود گفت: این طرح با سرمایه ۱۰ میلیارد تومان قابل اجراست. برداشت سنتی بادام‌زمینی هزینه‌بر، زمان‌بر و وابسته به نیروی انسانی است. در این روش، بخشی از محصول نیز از بین می‌رود که موجب زیان کشاورزان می‌شود.
جلالی ادامه داد: مزیت اصلی این دستگاه در بازگشت سریع سرمایه است؛ به‌طوری‌که کمتر از یک سال هزینه‌ها جبران می‌شود. این طرح می‌تواند تحولی در کشت بادام‌زمینی ایجاد کند، به‌ویژه در استان گیلان که قطب تولید این محصول است.
