هر کسبوکار کوچک و بزرگی نیازمند یک استراتژی و راهبرد شفاف و مشخص جهت پیشرفت و کسب موفقیت خود در بازار میباشد. در واقع تدوین یک استراتژی استارتاپ به شما کمک میکند تا چشمانداز و اهداف کسبوکار را مشخص کرده و راههای رسیدن به آن را با توجه به منابع و محدودیتهای پیش روی خود تعیین و مشخص سازید. از این رو نحوه تدوین استراتژی کسبوکار در استارتاپ و آمادهسازی یک راهبرد رشد و توسعه استارتاپی جزو اولویت و ضرورتهای اساسی موفقیت یک استارتاپ میباشد.
شرکت شتاب دهنده پیشگامان در این مقاله قصد دارد که در باب مبحث انواع استراتژی استارتاپ صحبت کند و به توضیح مفاهیم مهم ضرورت استراتژی در استارتاپها، جایگاه استارتاپ ها در علم استراتژی و دوره عمر استارتاپها بپردازد.
استراتژی استارتاپ
استارتاپ یک تیم کوچک کسبوکاری بوده که شروع کار آن با یک بیزینس مدل است و هدف آن ارائه یک محصول و خدمت جدید و یا حتی تغییر در شیوههای قدیمی و سنتی با روش جدید میباشد.
در واقع استارتاپها قادرند که با استفاده از فناوری و نوآوریهای اعضای خود، یک محصول و یا خدمت جدیدی را به بازار ارائه داده و به رفع نیاز مشتریهای خود بپردازد. همچنین در این مسیر، با جذب سرمایه به کمک خدمات شتابدهی، سریع رشد و توسعه یافته و سهم بازار مطلوب و بزرگی را کسب نمایند.
استراتژی عبارت است از یک روش و یا طرحی مشخص که در جهت کسب هدفی خاص در یک بازه زمانی طولانیمدت به کار گرفته میشود. از این رو برای تدوین یک استراتژی کسب و کار مطلوب، باید به ۳ نکته مهم توجه نمایید.
نکته اول، تعریف دقیق چشمانداز استارتاپ میباشد. در واقع چشمانداز یک استارتاپ، نیروی محرک بوده که قادر است عملاً تمام فعالیتهای اعضای کسبوکار را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو تعریف چشمانداز میتواند در موفقیت و پیشرفت استارتاپ کمک بسزایی داشته باشد.
نکته دوم، تعیین اهداف استارتاپ میباشد. از این رو باید اهداف کوتاه مدت و بلندمدت استارتاپ را با جزئیات دقیق تعیین و مشخص نمایید. و نکته پایانی استراتژی کسبوکار در استارتاپ، شناسایی مشتریان هدف استارتاپ میباشد. در واقع باید بازار هدف خود را به دقت انتخاب کرده و در پی تامین نیاز گروه هدف انتخاب شده به بهترین شکل ممکن بپردازید. با توجه به نکات کلیدی بیان شده، میتوانید به تدوین یک استراتژی هوشمندانه که جوابگوی شرایط بازار شما باشد اقدام نمایید.
بیشتر بخوانید: انکوباتور استارتاپ چیست و چه خدماتی ارائه میدهد؟
ضرورت استراتژی در استارتاپها
ضروریت های استراتژی استارتاپ چیست؟ بر طبق بررسیها و مطالعات بازاریابی صورت گرفته، مشخص شده است که یکی از دلایل اصلی موفقیت و پیشرفت انواع استارتاپ، تدوین استراتژی مشخص میباشد. در واقع تدوین یک استراتژی کسب و کار مطلوب، به شما کمک خواهد کرد تا اطلاعات کلیدی محصول و خدمت خود را شناسایی کرده و بتوانید در رویارویی با مشتریان و بازار جدید، موفقیت بیشتری را کسب نمایید.
پایداری و دوام استارتاپها در بازار رقابتی، با توجه به انواع استراتژی و راهبردهایی که استارتاپها در پیش میگیرند، کاملاً قابل پیشبینی در آینده میباشد. چرا که وجود یک استراتژی کسبوکار در استارتاپ به عنوان یک نقشه و راهنما عمل کرده و چگونگی مدیریت و برنامهریزی مهارتها و منابع موجود در یک استارتاپ را نشان میدهد.
در واقع هر یک از اعضای استارتاپ وظیفه دارند که بر طبق استراتژی و راهبرد تعریف شده، استارتاپ را در مسیری که مشخص شده است به جریان انداخته و اهداف تعیینی را کسب نمایند. از این رو در سایه یک استراتژی استارتاپ مطلوب و تخصیص موثر امکانات موجود، میتوان سهم قابل توجهی را در بازار رقابتی به دست آورد.
جایگاه استارتاپها در علم استراتژی
علم استراتژی دارای ۳ مکتب اصلی بوده که مبحث جایگاه استارتاپها در علم استراتژی، در نوع مکتب کارآفرینی قرار میگیرد. مکتب کارآفرینی نوع خاص و ویژهای از استراتژی کسب و کار را مورد توجه قرار داده که مبتنی بر عناصر رهبری و شخص اول راه اندازی استارتاپ میباشد.
در واقع در شکلگیری این استراتژی در استارتاپ، رهبر و مدیر نقش کلیدی و اصلی را دارد. چرا که فرآیند تدوین استراتژی در این مدل کسبوکار، یک فرآيند غیررسمی و ذهنی میباشد که صرفاً توسط رهبر و مدیر استارتاپ شکل و پرورش مییابد. از این رو پدیده اصلی و مهم در این مکتب، رهبری و مدیریت است.
بیشتر بخوانید: بنیانگذار استارتاپ
معرفی ۳ استراتژی استارتاپ
ایده راه اندازی استارتاپ تا مرحله عملی کردن و به سود رساندن کسبوکار، با چالشها و مخاطرات بسیاری همراه میباشد. در واقع احتمالا شما نیزجمله معروف کارآفرین ها را که میگویند حدود ۹۵ درصد استارتاپ ها با شکست مواجه میشوند را شنیدهاید. از این رو اگر میخواهید که در زمره ۵ درصد باقیمانده در بازار رقابتی باشید باید حتما به تدوین یک استراتژی استارتاپ برای خود پرداخته و به آن مقید باشید.
از این رو در این عنوان قصد داریم که به معرفی ۳ استراتژی موثر و الزامی استارتاپ ها جهت ورود به بازار رقابتی و پایدار بودن کسبوکارها را بیان کنیم.
۱. شناخت بازار هدف
اولین استراتژی کسب و کار در استارتاپ، شناسایی بازار هدف میباشد. در واقع شما در بدو ورود به بازار، باید آن را دقیق و با موشکافی بسیار تحلیل و بررسی کنید. از این رو شناخت جامع و کامل بازار هدف به شما کمک خواهد کرد تا موفقیت و پیشرفت استارتاپ خود را با سرعت بیشتری طی کنید.
۲. توصیف پرسونای مشتری
پرسونای مشتری، یک توصیف از مشتری ایدهآل شما بوده که بر طبق تحقیقات بازار و دادههای واقعی از مشتریان بالفعل به دست آمده است. در واقع در زمان طراحی پرسونای مشتری، شما باید له سوالات چه کسی( Who) ، چه چیزی(What) ، چرا (Why) ، کجا (Where) و چه وقتی (when) پاسخ دهید. از این رو به اطلاعات مشخصات فردی، مشخصات رفتاری و مشخصات احساسی مشتریان هدف دسترسی خواهید داشت و میتوانید محصول و خدمت مورد نیاز مشتریان را ارائه دهید.
۳. شناسایی و تحلیل رقبا
یکی از مهمترین و اصلیترین استراتژی استارتاپ، شناسایی و تحلیل رقبا میباشد. در واقع شناسایی رقبا و تحلیل نقاط قوت و مشکلات آنها می تواند در موفقیت استارتاپ شما بسیار موثر باشد. چرا که شما برای موفقیت استارتاپ خود لازم نیست که چرخ را از ابتدا و شروع کار اختراع کنید.
میتوانید با جمعآوری اطلاعات، بررسی وبسایتها و شبکههای اجتماعی رقبا و حتی اخبار مربوط به رقبا، اطلاعات بسیار مهم و مفیدی را از آنها به دست آورید و از این اطلاعات جهت پیشبرد موفقیت خود نهایت استفاده را ببرید. در واقع همان طور که وجود انواع شتاب دهنده میتواند در موفقیت استارتاپ ها دخیل باشد، جمعآوری اطلاعات از رقبا و تحلیل نقاط قوت و ضعف آنها نیز میتواند بسیار سودمند باشد.
بیشتر بخوانید: نقش شتاب دهنده ها در موفقیت استارتاپ ها
۴ رویکرد در استارتاپ ها چیست؟
۱. رویکرد کلاسیک
در ابتدا قابل ذکر است که رویکرد کلاسیک در میان استارتاپ ها جایگاه و مقامی ندارد. در واقع این رویکرد معتقد است که دنیا قابل پیشبینی بوده و رقابت یک امر با ثبات است و مزیتهای بازار را میتوان به عنوان یک مزیتهای ثابت و پایدار برای همیشه به دست آورد. از این رو این مکتب در شرایط امروزی و موقعیت متغیر بازار جایگاهی ندارد.
۲. رویکرد آرمانگرا
رهبران رویکرد آرمانگرا از ۳ گام تجسم، خلق و پافشاری استفاده میکنند. به این معنا که ابتدا باید یک چشمانداز بلندپروازانه، ساده و آشکارا برای خود مجسم کرده و سپس آن را برای دیگران خلق کنند و در نهایت با پافشاری برای آن بتوانند استارتاپ را رهبری کنند.
۳. رویکرد انطباقی
بر طبق رویکرد انطباقی در استراتژی استارتاپ، باید هر یک از کسبوکارها با توجه به زمان مورد انتظار تغییر کرده و از میان این تغییرات، هر حالتی را که پایدار و ثابت تر است را انتخاب نماید. البته از میان انواع رویکرد استارتاپ، رویکرد انطباقی و رویکرد آرمانگرا باید در کنار هم استفاده شوند و مکمل یکدیگر باشند.
۴. رویکرد شکلدهی
رویکرد پایانی درنیز از ۳ گام تعامل، ساماندهی و تکامل استفاده میکند. در واقع استارتاپ ها برای کسب موفقیت باید با اکوسیستم در تعامل و همکاری باشد تا بتواند به ساماندهی اجزا پرداخته و در جهت تکامل آن سیر کند.
بیشتر بخوانید: گام به گام مراحل ثبت استارتاپ در ایران
کلام آخر
بر طبق مطالب گفته شده، میتوان نتیجه گرفت که نداشتن استراتژی و راهبرد برای استارتاپ ها میتواند باعث ایجاد چالش های استارتاپ و مشکلات بسیاری شود. در واقع در بازار رقابتی امروزی تمام استارتاپ ها باید برای فروش بیشتر، معرفی بهتر محصولات و خدمات جدید خود، برندسازی و در یک کلام رشد و پیشرفت خود از انواع استراتژیهای مناسب و مخصوص استارتاپ خود استفاده کنند. از این رو با استفاده از استراتژی استارتاپ، مدیران و رهبران میتوانند در شرایط های مختلف بهترین عملکرد ممکن را داشته باشند.